Τώρα, οφείλω καταρχήν να παραδεχτώ, για όσους πιστεύουν ότι το περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο στην ψυχολογία του αρρώστου, πως ήμουν από τους υπερτυχερούς μέσα στην ατυχία μου. Γιατί, δεν παρέμεινα στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο αλλά παραπέμφθηκα στο Γενικό Περιφερειακό Ν. Παπανικολάου. Αναπόφευκτα βέβαια και χωρίς πολλά λόγια, η πρώτη φάση θεραπειών θα γινόταν στη Θεσσαλονίκη γιατί κανένας γιατρός δε ήταν διατεθειμένος να δώσει τη συγκατάθεσή του να μετακινηθώ Αθήνα, με 10 χιλιάδες αιμοπετάλια! Όμως, ένα μήνα πριν, ένα μήνα μόνο νωρίτερα αν εμφανιζόταν η ασθένεια, αν η διάγνωση γινόταν, δηλαδή, ενόσω υπηρετούσα στη Χίο, το πρώτο μέρος όπου θα παραπεμπόμουν θα ήταν το 401 Στρατιωτικό της Αθήνας κι από 'κει ποιος ξέρει σε ποιο πολιτικό νοσοκομείο, απ' τις επιλογές γενικότερης αθλιότητας που υπάρχουν σε μια πόλη που έχει το θράσος να ονομάζεται πρωτεύουσα.

Σημείωση: Για να είμαστε ειλικρινείς, αυτά τα έγραφα το 2001-2002. Συμπληρώνοντας ετούτη την παρατήρηση, εν έτει 2007, αρκετά πράγματα μαθαίνω πως έχουν αλλάξει προς το καλύτερο. Επιτέλους και μπράβο!

Τέλος πάντων, ως εδώ με αυτό το θέμα! Για γιατρούς δεν πρόκειται να μιλήσω. Όχι μόνο γιατί δεν είμαι ικανός ο ίδιος ώστε να κρίνω άμεσα ανθρώπους επιστήμονες, αλλά και γιατί η ποιότητα του περιβάλλοντος στο οποίο εργάζεται κάποιος παίζει, επίσης, σπουδαίο ρόλο! Κι έτσι δεν είναι εύκολο να κρίνεις ή να καταδικάσεις ανθρώπους οι οποίοι εκτός απ' τη λευχαιμία πρέπει να αντιμάχονται καθημερινά τη μιζέρια και την αδιαφορία ενός ολόκληρου συστήματος. Αυτό που έκρινα ήταν η υλική υποδομή και όσον αφορά αυτήν και μόνο, είμαι σίγουρος ότι ελάχιστα δημόσια νοσοκομεία στην Ελλάδα μπορούν να ανταγωνιστούν την εικόνα της Αιματολογικής Κλινικής του Παπανικολάου!

Όμως, το πρώτο πράγμα που χάρηκα, πραγματικά και ουσιαστικά (μετά το δωμάτιο), ήταν η ευθύτητα των γιατρών (μέχρι κάποιο σημείο φυσικά για να μην παραγνωριζόμαστε). Με το που συμμαζεύτηκα λιγάκι και ηρέμησα, ήρθε κάποια υπεύθυνη γιατρός και με ενημέρωσε με τον πιο όμορφο, γλυκό αλλά και συνάμα ευθύ τρόπο, που θα μπορούσα να φανταστώ και να ελπίζω. Μου είπε, δηλαδή: "Ξέρεις, αυτό που έχεις λέγεται οξεία μυελοβλαστική λευχαιμία. Δε θα κρυβόμαστε, τώρα, μεταξύ μας, είναι ασθένεια σοβαρή και, συχνά, θανάσιμη. Όμως, τίποτε δεν έχει κριθεί ακόμη, υπάρχουν υψηλά ποσοστά θεραπείας (μου είπε ένα νούμερο αλλά επειδή εμένα στην πορεία μου φάνηκε πολύ μούσι δε θα σας το αναφέρω καν - μάλλον εννοούσε παράταση ζωής και όχι θεραπεία) κι εδώ θα κάνουμε ότι μπορούμε για το καλύτερο δυνατόν. Αυτό το οποίο περιμένουμε από σένα είναι μεγάλη προσοχή σε όσα θα σου επισημαίνουν οι γιατροί που θα σε αναλάβουν, να τηρείς κατά γράμμα τις οδηγίες τους (βέβαια, από γιατρό σε γιατρό, τα γράμματα άλλαζαν με απροσδιόριστη λογική, ειδικά στις διατροφικές οδηγίες) αλλά, κυρίως, να διατηρείς υψηλά το ηθικό σου. Η ψυχολογία είναι παράγοντας μείζονος σημασίας και μπορεί να είναι καθοριστικού ρόλου για την έκβαση της θεραπείας. Προσοχή λοιπόν και αισιοδοξία!"

Λίγα λόγια και μετρημένα! Εμένα προσωπικά, η αντιμετώπιση αυτή με γέμισε δύναμη, με φόρτισε πάθος και θέληση να προσπαθήσω, να μην παραδοθώ αλλά ν' αγωνιστώ! Θυμάμαι μάλιστα σαν τώρα, όταν κάποια στιγμή έφυγαν οι δικοί μου και απόμεινα μονάχος στο δωμάτιο, εκτός από μιαν απέραντη μοναξιά και θλίψη που ένιωσα ξαφνικά, θυμάμαι πως πήγα στον καθρέφτη του μπάνιου, κοίταξα τον εαυτό μου στα μάτια και του είπα: "Όχι, ρε! Δε θα πεθάνεις! Ακούς; Δε θα πεθάνεις! θα ζήσεις! Θα ζήσεις για να ξανακερδίσεις τη ζωή που κλωτσούσες τόσον καιρό, αχάριστε!". Λίγο πιο δειλά στην αρχή, πιο θαρρετά στη συνέχεια, προσπαθούσα να πείσω τον εαυτό μου: "Θα πολεμήσεις για τη ζωή σου! Εσύ το δημιούργησες, εσύ και θα το θεραπεύσεις! Κι αν πάλι δεν τα καταφέρεις, θα ξέρεις τουλάχιστον ότι αγωνίστηκες, ότι προσπάθησες με όλες σου τις δυνάμεις! Ακόμα κι αν πεθάνεις, δεν πρόκειται να πεθάνεις το ανθρωπάκι που έζησες! Θα φύγεις με το κεφάλι ψηλά!". Αυτά ξεκίνησα να λέω στον εαυτό μου, εκείνες τις πρώτες ημέρες, αυτά του υπενθύμιζα κάθε βράδυ που έγερνα να κοιμηθώ με τους ορούς κρεμασμένους πάνω απ' τα όνειρά μου, αυτά περίπου εξακολουθώ να επαναλαμβάνω μέχρι και σήμερα για να μην ξεχάσω τον αγώνα μου. Αυτόν τον αγώνα που απλώθηκε σαν πυρκαϊά πέρα απ' την ίδια την ασθένεια και, στην πορεία, κατέκαψε τα πάντα, απανθρακώνοντας οτιδήποτε αρρωστημένο υπήρχε μέσα στην ανώριμη και οκνηρή μου σκέψη!

Την επόμενη μέρα, δηλαδή στις 11 του Νοέμβρη, ξεκίνησε και η θεραπεία. Ωραία πράγματα, έλεγα, αφού αυτό είναι το πεπρωμένο μου, τουλάχιστον, ας το απολαύσω! Κι έτσι έγινα η ζαλάδα των νοσηλευτριών και των ειδικευόμενων γιατρών! Και τι είναι αυτό που μου βάζετε; και γιατί μου το βάζετε; και γιατί το βάζετε έτσι και όχι αλλιώς; και ποιός είναι ο ακριβής μηχανισμός της λευχαιμίας, και ποιός της θεραπείας; Χιλιάδες ερωτήσεις, που εγώ στη θέση τους θα είχα απηυδήσει! Όχι για πολύ, όμως: σε κάποια φάση, άρχισαν δειλά-δειλά οι παρενέργειες. Ελαφριά ναυτία στην αρχή κι ανορεξία, τάση για εμετό και φοβερές διάρροιες στη συνέχεια! Εφτά μέρες, αν θυμάμαι καλά, κράτησε η χημειοθεραπεία. Κάποια στιγμή μετά, οι ναυτίες και η διάθεσή μου άρχισαν λίγο-λίγο να στρώνουν. Οι διάρροιες, όμως, δε λέγανε να σταματήσουν! Ένα μήνα κάθισα μέσα; ένα μήνα στάθηκα ο αχώριστος σύντροφος της λεκάνης, η οποία σαν τυπικό θηλυκό μόλις μυρίστηκε... ρευστό, με αγάπησε τρελά! Ένα μήνα αγωνίστηκα και κάθε βράδυ προσευχόμουν: "Άγιε μου Ηράκλειτε, πόσο δίκιο είχες, τελικά"!

Στη συνέχεια, σαν να μην έφταναν οι διάρροιες από μόνες τους, έφτασε και η απλασία. Να σου λοιπόν κάτι τρελά πυρετάκια, το ένα πίσω από το άλλο. Τότε, συγκάτοικός μου ήταν ο Βασιλάκης, ο μικρός μου φίλος απ' τη Λάρισα, που πλέον δεν τον απασχολούν τα δικά μας. Θυμάμαι με τι πάθος πέφτανε τα στοιχήματα, κάθε τρίωρο που ήταν η θερμομέτρηση, ποιος θα χτυπήσει την υψηλότερη! Άλλο μαρτύριο κι εκείνο: η τρίωρη θερμομέτρηση! Δε μας έφταναν τα δικά μας! Τώρα, για να είμαι ειλικρινής, μόνο μια φορά έκανα σημαντικό πυρετό και τους τρόμαξα λίγο. Κάτι πάνω από 40, εκεί γύρω στο 40-41. Κι έτρεχαν γιατροί και νοσοκόμες και δεν προλάβαιναν, γιατί το πρώτο αντιπυρετικό φαίνεται ξέχασε να δράσει. Και να σου οροί, να σου παγοκύστες και κόντρα-παγοκύστες, να και βρεγμένες πετσέτες στην κεφάλα που άχνιζε! Κι εγώ, εκεί κουκουλωμένος με ένα τόννο κουβέρτες, σπαρταρώντας ασταμάτητα από πρωτοφανή ρίγη, τους έβλεπα κι από μέσα μου χαμογελούσα. Ελεγα "κοίτα πως τρέχουν για πάρτη μου, τα ταπεινά ανθρωπάκια"! Κάποια στιγμή, λοιπόν, τα ταπεινά εκείνα ανθρωπάκια κατάφεραν να με επαναφέρουν στην τάξη και σε μια αποδεκτή ανθρώπινη θερμοκρασία, κάτω από 39. Και μάλλον του το χρωστάω (και αυτό εκτός από χιλιάδες άλλα), γιατί όπως έμαθα πολύ αργότερα, ήταν μία από τις λίγες στιγμές που έφτασα, άμεσα, τόσο κοντά στο θάνατο. Αυτό τους έκανα, μία φορά μόνον, έτσι για να τους ταρακουνήσω λίγο! Από τότε, όμως, δεν τους ξανάκανα τίποτε! Και για την ακρίβεια, δεν τους ξανάκανα τίποτε, ούτε στις επόμενες δύο χημειοθεραπείες αλλά ούτε και στη μεταμόσχευση (την αυτόλογη)! Στην τελευταία, μάλιστα, έκανα διακοπές!

Τώρα κάτι ζαλάδες πού και πού, κάτι μια ψιλο-φωτο-ευαισθησία που με ταλαιπώρησε για μερικές μέρες, κάτι ψιλο-αλλεργίες με τις μεταγγίσεις (ειδικά αιμοπεταλίων), τα αναφέρω ενδεικτικά γιατί δεν ήταν παρά απλά πταίσματα, τίποτα που να με παιδέψει ιδιαίτερα. Το πρόγραμμα, δηλαδή, για τις τελευταίες δύο εβδομάδες μου στο νοσοκομείο, εκτός απ' την καθημερινή εξάσκηση στην τουαλέτα, περιελάμβανε τηλεόραση (τηλεπαιχνίδια, ειδήσεις, ταινίες και διαφημίσεις, αλλά σειρές βραζιλιάνικες ούτε υπό την επήρεια των ισχυρότατων χημειοφαρμάκων δεν κατάφερα να παρακολουθήσω), ατελείωτες ώρες στο playstation να τσακωνόμαστε με το Βασίλη, σταυρόλεξα, διάβασμα αρκετό (σε κάποια φάση μάλιστα οι γιατροί μ' έπιασαν στα πράσα να διαβάζω πελοποννησιακό πόλεμο μετά από χημειοθεραπεία, και ανησύχησαν οι άνθρωποι, δεν πάει καλά το παλικάρι, φοβήθηκαν για υποτροπή της νόσου), και φυσικά ατελείωτους, ανεπανάληπτους, ασυναγώνιστους, αναντικατάστατους, ξεγυρισμένους και χορταστικούς, τι άλλο;... ύπνους!!!

Τώρα πάλι που κοιτάζω το σημειωματάριό μου, βλέπω και θυμάμαι πως σ' εκείνη την πρώτη φάση κρατούσα κατάλογο αναλυτικό με ό,τι φάρμακο κι αν πέρασε απ' τα χέρια μου (ή τις φλέβες μου). Από το ARA-C της χημειοθεραπείας μέχρι και το απλό Betadine για την απολύμανσή μου. Γιατί, να φανταστείτε, πρίν από τη λευχαιμία ήμουν από τους τύπους εκείνους που και απλό πονοκέφαλο να είχα το σκεφτόμουν και το φιλοσοφούσα ώρες ατελείωτες για να πάρω μιαν ασπιρίνη. Τώρα, ανασκαλεύοντας εδώ τα κιτάπια μου, μετράω μάνι-μάνι σ' ένα μήνα, τουλάχιστον, εφτά(!!!) διαφορετικές αντιβιώσεις (Rocephin, Briklin, Tazocin, Solvetan, Targocid, Timentin, Augmentin και χλωρίνη Κλινέξ). Απαράδεκτη η κατάσταση! Τώρα συνήθισα! Φέρτε μου ότι σας κάνει κέφι, τρεις χιλιάδες φάρμακα μπορείτε να μου φέρετε; φέρτε τα! Μονάχα την κορτιζόνη μακριά μου! Δεν τη γουστάρω, δεν την πάω καθόλου! Γιατί μπαίνει, συνεχώς, ανάμεσα σε μένα και στο αλάτι μου!

Κάποια στιγμή, λοιπόν, για να ξαναπεράσουμε στα σημαντικά, εκεί προς το τέλος που ετοιμαζόμουν να φύγω, έρχονται και τ' αποτελέσματα από το πρώτο μυελόγραμμα (εννοείται το πρώτο μετά τη χημειοθεραπεία). Η καημένη η γιατρός ήταν πολύ επιφυλακτική, τ' αποτελέσματα δεν ήταν ακριβώς άσχημα, αλλά δεν ήταν και τα καλύτερα δυνατά. Το μυελόγραμμα είχε φανερώσει ένα υπολειμματικό ποσοστό βλαστών, γύρω στο 10% (3% περίπου είναι το φυσιολογικό, ενώ με ποσοστό μικρότερο του 5% λέμε πως η νόσος βρίσκεται σε ύφεση). Αυτό από τη μία ήταν καλό γιατί αποδείκνυε πως ο μυελός είχε ανταποκριθεί, ως ένα βαθμό, στη θεραπεία, από την άλλη ήταν επίφοβο γιατί η απόκριση αυτή, καλό θα ήταν, αν μπορούσε να είναι λίγο μεγαλύτερη, ένα κλικ παραπάνω. Βέβαια, όλα αυτά με κάθε επιφύλαξη, είτε για το καλύτερο, είτε για το χειρότερο, διότι ο μυελός μου λέει ήταν ακόμα "μέτριας κυτταροβρίθειας", που σημαίνει πως είχε λιγότερα αιμοποιητικά κύτταρα απ' όσα νευρικά έχει ο εγκέφαλος μιας τυπικής ξανθιάς. Άρα, έπρεπε να περιμένουμε μια καλύτερη ανάπλαση του μυελού ώστε να βγάλουμε ασφαλέστερα συμπεράσματα.

Τι να κάνουμε, λοιπόν, άλλο από υπομονή; Βάρυνε, φυσικά, λιγάκι η καρδιά μου μα προσπαθούσα να μεταφράζω το αποτέλεσμα απ' τη θετική του πλευρά, πως δηλαδή δεν πήγε και στο βρόντο η χημειοθεραπεία, υπήρξε κάποιο αντίκρυσμα. Τότε ακόμα, η φιλοσοφία μου έπαιζε σ' αυτά τα πλαίσια, πως σε όλα τα πράγματα υπάρχει και μια θετική πλευρά, πολλές φορές καλά κρυμμένη, και αυτήν είναι που πρέπει ν' αναζητούμε και να βιώνουμε! Αυτό δεν είναι λάθος, όμως δεν γνώριζα ακόμη ο ταπεινός πως η θετική πλευρά των πραγμάτων είναι μονάχα μία και δεν έχει, ουσιαστικά, καμία σχέση με τα πράγματα αυτά καθαυτά, αλλά με τη στάση που κρατάμε γενικότερα και σε ο,τιδήποτε! Αλλά θα μιλήσουμε γι' αυτά παρακάτω. Όσον αφορά, τώρα, το μυελόγραμμα, απ' τη στιγμή που βγήκα απ' τη κλινική κι επέστρεψα σπιτάκι μου με δεκαήμερον άδειαν τιμητικήν, ούτε που με απασχόλησε ξανά, γιατί φρόντισα να περάσω καλά και ήρεμα, και να χορτάσω φαί αλμυρό, και αέρα βρώμικο της ελευθερίας, και καφέ με τα φιλαράκια μου, και μπάνιο άφοβα χωρίς τον ορό γαντζωμένο στο χέρι μου, να τρέμω μη πιτσιλιστώ πουθενά και μουλιάσει καμιά γάζα... Αυτά, μέχρι το σχήμα το επόμενο!

Επειδή, λοιπόν, στην ζωή απαγορεύεται τα καλά να κρατάνε πάνω από δέκα ημέρες, να 'μαι πάλι στα εξωτερικά ιατρεία, έτοιμος για μυελόγραμμα και επανεισαγωγή. Το δεύτερο σχήμα χημειοθεραπείας, λέει το πρωτόκολλο, μας ενδιαφέρει να γίνει όσο το δυνατόν πιο σύντομα μετά το πρώτο, προφανώς για να προλάβουμε να συμμαζέψουμε τα ασυμμάζευτα! Τώρα τα πράγματα, όμως, δείχνανε λίγο πιο αισιόδοξα. Ένα μυελόγραμμα το οποίο έκανα ακριβώς πριν φύγω (δηλαδή, περίπου μία εβδομάδα μετά το 10%) και ένα αμέσως μόλις επέστρεψα (δηλαδή, με διαφορά 10 ημερών), έδειξαν ποσοστό βλαστών 8 κι 7% αντίστοιχα, γεγονός που μπορούσε να σημαίνει μόνον ένα πράγμα: ότι η νόσος μπορεί ακόμη να μην ήταν σε πλήρη ύφεση αλλά βρισκόταν, ήδη, σε πολύ καλή μερική ύφεση. Με τα πολλά και με τα λίγα, το απόγευμα της 21ης Δεκεμβρίου, νοίκιασα ξανά το δίκλινο δωματιάκι μου, για έναν ακόμη μήνα χημειοθεραπείας.

Η αλήθεια είναι πως ετούτο το 2ο σχήμα δεν ξεκίνησε και με τις καλύτερες προϋποθέσεις, ψυχολογικές αυτή τη φορά. Όχι γιατί, απλά, Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά, θα ήμουν στο κρεβάτι μου αποκλεισμένος, αλλά πολύ περισσότερο γιατί το πρώτο εκείνο βράδυ στη κλινική, το παλικάρι που ήταν συγκάτοικός μου, έκανε απόπειρα αυτοκτονίας. Απόπειρα ανεπιτυχή τελικά διότι τον προλάβανε στο παρατσάκ (κι έτσι κατάφεραν να χαρίσουν στον Αλέξη έναν ακόμη υπέροχο χρόνο ταλαιπωρίας, αφού παραμονή Πρωτοχρονιάς του 2002 ο φίλος μας έφυγε από οξύ GVHD, έτσι για να μας θυμίζει πόσο πονηρή και διπρόσωπη είναι συχνά η ζωή). Μέσα σε λίγα λεπτά, εγώ βρισκόμουν με τα πράγματά μου σε άλλο δωμάτιο προσπαθώντας να συνειδητοποιήσω τι συμβαίνει.

Το 2ο σχήμα, από ιατρικής πλευράς, πέρασε αρκετά αδιάφορο, δίχως ιδιαίτερα προβλήματα. Ίσως, το πιο σημαντικό που θυμάμαι σήμερα είναι κάποιο πρόβλημα που είχα με τα μάτια και για 10-15 μέρες δε μπορούσα ν' αντέξω με ανοικτές τις κουρτίνες και χωρίς γυαλιά ηλίου. Αυτά! Ούτε πυρετοί σοβαροί (λίγα δεκατάκια μόνο, άντε κανένα 38.5), ούτε διάρροιες, ούτε τίποτε! Μιζέρια! Ούτε μια λευχαιμία δε μπορώ να περάσω αξιοπρεπώς!

Μα, παραλίγο να ξεχάσω το σημαντικότερο! Στο σχήμα ετούτο έκανα και την πρώτη μου γνωριμία με τις οσφυονωτιαίες. Από το πρώτο απόγευμα κιόλας, μπας και χάσουνε, τρέξανε με τις καλο-ακονισμένες τους βελόνες και το χαμόγελο στα χείλη να με προϋπαντήσουν (μάλιστα, σε μας τους Αθηναίους, εκεί στις πόλεις του βορρά, χρησιμοποιούν βελόνες ένα νούμερο παχύτερες και μακρύτερες)! Λίγος ίδρος παραπάνω σαν άκουσα ότι θα μου τρυπήσουν τη σπονδυλική στήλη δίχως τοπικό αναισθητικό αλλά ως εκεί, μέχρι να το σκεφτώ, αυτή η πρώτη οσφυονωτιαία είχε τελειώσει. Όχι πως ήταν η πλέον ευχάριστη εμπειρία της ζωής μου αλλά ποιος τολμάει να πει όχι; Μετά, ως γνωστόν, δύο ώρες μπρούμυτα, κανένα πρόβλημα όμως διότι οτιδήποτε περιλαμβάνει κρεβάτι υπάγεται εξ' ορισμού στις αγαπημένες μου ασχολίες!

Που να ξέρω όμως τι με περίμενε μετά το δίωρο! Γιατί μπορεί να μην είχα καμιά σοβαρή παρενέργεια όπως είχα με μερικές επόμενες οσφυονωτιαίες, αλλά είχα την πιο γελοία αντίδραση που έχει καταγραφεί επίσημα, έως σήμερα! Ξάφνου, εκεί που καθόμουν ήρεμος κι ετοιμαζόμουν να τσιμπήσω κάτι σαν φρόνιμος και πεινασμένος ασθενής, η μέση μου άρχισε να πετιέται από μόνη της, έτσι, δίχως να της δώσω την άδεια να πεταχτεί! Ένα ελαφρύ γαργάλημα στο σημείο όπου είχε γίνει η ένεση και στο καπάκι τίναγμα! Τσιπ, τσιπ, εδώ η μέση, εκεί η μέση, ψηλά η μέση! Και ένα, και δύο, και τσιπ-τσιπ, τίναγμα! Στην αρχή γέλαγα, όμως μετά από δυο ώρες το ίδιο βιολί άρχισα να τσαντίζομαι. Στο μεταξύ, σε κάποια φάση, έπρεπε να πάω τουαλέτα. Τι αφελής! Προσπαθώ όρθιος, τσιπ-τσιπ, αλλού εγώ, αλλού η λεκάνη του μπάνιου, αλλού η δική μου! Προσπαθώ καθιστός, τσιπ-τσιπ, πάνω-κάτω, δουλειά δε γινόταν! Η λύση βρέθηκε: κορτιζόνη, το φάρμακο για όλες τις δουλειές, κι έτσι, κάποτε μετά από ώρες, κατάφερα να ηρεμήσω και να κοιμηθώ (αλλά και να "σημαδέψω").

Μία βδομάδα, περίπου, αργότερα έφτασε η ώρα για την επόμενη δόση. Τώρα είχαμε άλλο πρόβλημα! Τρυπάγαμε, τρυπάγαμε και τρυπημό δεν είχα! Ο ένας γιατρός απογοητεύτηκε και τα παράτησε, σου λέει καλύτερα να πάει από λευχαιμία, παρά από οσφυονωτιαία! Ο δεύτερος στάθηκε πιο τυχερός, μία που μπήκε, μία που ρούφηξε, μία που βγήκε και γύρισε στη δουλειά του ο άνθρωπος. Πρόβλημα ιδιαίτερο, ούτε τώρα συνάντησα. Μοναχά μια μικρή ενόχληση απ' το τρύπημα κι ένα ελαφρύ αλλά ενοχλητικό τράβηγμα στο σβέρκο που διατηρήθηκε για κανα-δυο βδομάδες.

Δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο, να πω, για τη δεύτερή μου χημειοθεραπεία. Κοινωνικώς, πάντως, ομολογώ πως ήταν από τις πιο ενδιαφέρουσες μιας και άλλαξα 5 συγκατοίκους μέχρι να βγω. Είχα γίνει κάτι σαν μασκότ ή κάτι σα γούρι για όποιον έμενε μαζί μου. Μοίραζα εξιτήρια σε όλους, αλλά εγώ δεν πήγαινα πουθενά! Αν δεν έπιανα το 40ήμερο, ο μυελός μου δεν έλεγε να ξεκολλήσει απ' τα βάθη τα αβυσσαλέα, στα οποία κυλιόταν σαν βρωμερό γουρούνι! Παράπονο δεν έχω κανένα, γιατί γνώρισα πολλούς και όμορφους ανθρώπους...

Για την ακρίβεια γνώρισα έναν από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους και φίλους της ζωής μου, φίλο και συνονόματο, με τον οποίο περάσαμε μαζί την Πρωτοχρονιά και πολλές υπέροχες ημέρες ακόμη! Ένας φίλος μοναδικός που δεν είναι πια μαζί μας! Γιατί πέθανε το Δεκέμβριο του 2001, πέθανε με το κεφάλι ψηλά και με τόση πίστη στην καρδιά του που έλεγες πως αν κάθε άνθρωπος, από μας, είχε μία μονάχα αχτίδα από το φως του, ο θάνατος δε θα είχε καμιά δύναμη στη ζωή μας! Αυτό το φως σου, φίλε μου Αντώνη, έχει κουρνιάσει εκεί στα βάθη της καρδιάς μας και την προστατεύει γλυκά από τις σκιές! Αυτό το φως φύλαξα από τα λόγια σου κι ένα δυο αγαπημένα πρόσωπα που γνώρισα χάρη σε σένα και συμπληρώνουν τα χρώματα στο βλέμμα μου! Λυπάμαι μόνο που δε μπορούσα να είμαι κοντά σου, τις τελευταίες σου εκείνες στιγμές, και ντρέπομαι γιατί είμαι βέβαιος πως όταν, αργά ή γρήγορα, έρθει το δικό μου πλήρωμα του χρόνου, εσύ θα στέκεις εκεί, στο πλευρό μου, χαμογελώντας!

Κάποτε, τελείωσε και η δεύτερη χημειοθεραπεία, έφυγα σχεδόν για ένα μήνα, πέρασα καλά, όμως μου έλειψαν οι αγαπημένες μου νοσοκόμες, δεν άντεχα άλλο μακριά τους κι είπα να επιστρέψω για ένα σχήμα ακόμη. Μέχρι και τις 14 του Φλεβάρη, γίνανε 4 μυελογράμματα ακόμη, απ' τα οποία, τα 2 πρώτα δεν είχαν και τίποτα σημαντικό να μας δείξουν γιατί ο μυελός μου ήταν ακόμη απλαστικός, δηλαδή χωρίς αρκετά κύτταρα για να βγάλουμε κανένα συμπέρασμα, ενώ το 3ο και 4ο μυελόγραμμα, με διαφορά 2 εβδομάδων, έδειξαν ένα ποσοστό βλαστών 2 και 4% αντίστοιχα. Λίγο πριν εγκατασταθώ ξανά στην κλινική, κάναμε οικογενειακώς και το τεστ ιστοσυμβατότητας για να υπάρχει έτοιμο σε περίπτωση ανάγκης (αχρείαστο να είναι!) αφού τ' αποτελέσματα παίρνουν, γενικά, αρκετό καιρό για να εξαχθούν. Όταν μετά από δυο-τρεις μήνες τα πήρα στα χέρια μου διαπίστωσα, προς μεγάλη μου απογοήτευση, πως η οικογένειά μου είναι το ζωντανό παράδειγμα της έκφρασης "ο καθένας με την τρέλα του"! Πλήρης ασυμβατότητα! Η οικογένειά μου ήταν εντελώς άσχετη με μένα, η δε αδελφή μου, και να προσπαθούσε, δε θα μπορούσε να επιτύχει περισσότερο αποθαρρυντικά αποτελέσματα! Τους μίσησα όλους, αφάνταστα, γι' αυτό! ;-)

Για το 3ο σχήμα τώρα, έχω να πω ακόμη λιγότερα απ' ότι για το 2ο! Αυτή τη φορά, σχεδόν δεν είχα καθόλου παρενέργειες. Βρε, ούτε μια αναγούλα; ένα 38 πυρετό; κατιτίς τέλος πάντων; Τίποτα! Κάποια στιγμή, έκανε να σκάσει μύτη λίγος έρπης, αλλά τον περιλάβαμε με τα κατάλληλα μαντζούνια και τ' αντίδοτα και, μάλλον, το ξανασκέφτηκε κι έπαψε να έρπεται. Το πρόβλημα, το πιο ουσιαστικό, το οποίο άρχισε λίγο-λίγο να μετατρέπεται σε επίκεντρο της ταλαιπωρίας μου, ήταν το πρόβλημα με τις φλέβες. Βρε εδώ φλέβα, εκεί φλέβα, που είναι η φλέβα; Και όχι πως δε βρίσκαμε, να είμαι ειλικρινής, αλλά στις 3 ημέρες επάνω κλατάρανε, πνέαν τα λοίσθια! Βέβαια, το υγιές και το ιατρικώς ορθόν αυτό είναι, να μη διατηρείται, δηλαδή, η ίδια φλέβα περισσότερο από 3-4 ημέρες. Σε άλλα νοσοκομεία και σε άλλα τμήματα αυτό κάνουν, αλλά εκεί ακριβώς έγκειται και το πρόβλημα: εμείς δεν είμαστε "άλλα τμήματα"! Οι νοσηλευόμενοι της Αιματολογικής λένε τη φλέβα φλεβίτσα κι όποτε, αισίως, κάποια καλά κρατεί, κοιτάζουμε να τη διατηρήσουμε όσο περισσότερο μπορούμε. Σ' αυτό το σχήμα, όμως, οι δικές μου φλέβες στην 3η-4η μέρα πάνω αρχίζανε να τσούζουν και να πονάνε. Άντε, να ψάχνεις για καινούργια! Κι όσο θυμάμαι, στην πρώτη χημειοθεραπεία, την πρώτη-πρώτη φλέβα που τρυπήσαμε, την κράτησα 20 (!!!) ολόκληρες μέρες! Λίγο ακόμη και θα έβγαζα όλο το σχήμα με την ίδια φλέβα! Ωραίες εποχές αλλά, βέβαια, όταν την 20η μέρα τη βγάλαμε, δεν πέρασε μια ώρα και η μαγκιά μου πήγε περίπατο, γιατί το χέρι μου είχε τουμπανιάσει και είχε γίνει σαν του Ποπάυ απ' την θρομβοφλεβίτιδα!

Το πιο σημαντικό, για μένα, στο σχήμα αυτό ήταν η τύχη και η τιμή να έχω για συγκάτοικό μου στην τρέλα και στην ελπίδα, το φίλο μου Αντώνη, για τον οποίο σας μίλησα λίγο πριν. Για τον Αντώνη, θα μπορούσα να σας μιλάω ώρες ή μέρες ατελείωτες. Θα μπορούσα ν' αφιερώσω ένα site μόνο για εκείνον, όμως δυστυχώς εγώ δε μπορώ να γίνω Αντώνης (γιατί Αντώνης είμαι ούτως ή άλλως) και να σας μιλήσω όπως μιλούσε εκείνος για να καταλάβετε. Κάποια είναι τυχερά μας, τυχερό ήταν και για μένα να τον γνωρίσω και να περάσω τριάντα αξέχαστες ημέρες μαζί του, με την φωτεινή του παρέα και το φωτεινό του πνεύμα! Όπου έβλεπες ν' αχτινοβολεί όχι μόνον ο ίδιος μα και όλοι οι άνθρωποι που τον συναναστρέφονταν και τους άγγιζε ο λόγος του. Αυτό ήταν το χάρισμα του Αντώνη, χάρισμα μοναδικό, το οποίο έσβησε, ευθύς, μόλις άρχισε να λάμπει! Κι όπου, λες, σαν φεύγουν τέτοιες ψυχές, μ' αυτόν τον τρόπο, πρόωρα, πως κάνουν όσους πιστεύουν να πιστέψουν βαθύτερα κι όσους αρνούνται, ν' αποτινάξουν κάθε αμφιβολία και, ν' αρνηθούν ολόψυχα!

Τριάντα ημέρες, λοιπόν, περάσαμε μαζί. Τριάντα ημέρες στις οποίες αναστατώσαμε την κλινική ολόκληρη με το γέλιο μας και το τραγούδι μας! Τριάντα ημέρες στις οποίες, με μπροστάρη τον Αντώνη, με τη μελωδία που σκόρπιζε η καρδιά του και το γέλιο του, ολόκληρη η κλινική συντονίστηκε για λίγο στον μοναδικό παλμό του, στον παλμό αυτόν που θα κάνουν πολλά χρόνια να ξεχάσουν αλλά και να ξαναζήσουν! Δε θα σας κουράσω άλλο, γιατί ό,τι και να πω δε πρόκειται να τα καταφέρω, να σας μεταδώσω ούτε το ελάχιστο από αυτό που ζήσαμε! Η 3η χημειοθεραπεία στάθηκε, γι' αυτό, όχι απλά μια χημειοθεραπεία ακόμη, ή μια θεραπεία δίχως ιδιαίτερα προβλήματα, αλλά υπήρξε μία από τις φωτεινότερες και πιο όμορφες περιόδους της ζωής μου!

Η Μεταμόσχευσή μου